Arsasını, üzerinde bina yapılması için inşaat müteahhitlerine verenler, yapılacak konutta ücretsiz daireler talep ediyor. Bu durumda arsa sahibi ile müteahhit arasında binanın belirlenen oranlarda paylaşılması esasına dayalı sözleşmeye “kat karşılığı anlaşma” deniyor.

Kat karşılığı anlaşması yapılması halinde taraflar arsa sahibi/sahipleri ile müteahhit veya müteahhitler oluyor. Müteahhitler, söz konusu anlaşmada yüklenici olarak yer alırken, aynı zamanda arsa sahiplerine arsa payı karşılığında ve anlaşılan miktarda bağımsız bölüm devretmeyi taahhüt etmiş bulunuyor. 

Kat karşılığı anlaşması yapılabilmesi için ilk koşul, söz konusu arsanın imara uygun durumda bulunması. Ayrıca, anlaşmada belirtilen bağımsız bölüm adetinin de arsa üzerinde yapılabiliyor olması gerekiyor. İleride bir sorun yaşanmaması için imar durumunun değişmesi olasılığının da hesaba katılması, tarafların anlaşmazlık yaşaması için önem taşıyor. Örneğin 8 kat izni olan bir arsada, iznin 10 kata çıkması durumunda, yapılacak binaya eklenecek katın taraflardan hangisine ve hangi koşulları kapsayacak şekilde devredileceği anlaşmada açıkça belirtilmeli. Hak sahiplerine düşecek bağımsız bölümlerin adeti kadar sahip olacakları metrekare bilgisinin de kat karşılığı anlaşmada yer alması gerekiyor.